Barnoota Saayikoloojii: Hafuura Keenya Beekuu fi Jireenya Bareedaa Uumuu

Saayikoloojiin, jechuunis barnoota sammuu fi amala namaa irratti xiyyeeffatu, jireenya keenya keessatti iddoo olaanaa qaba. Namni sammuu ofii fi yaada ofii hubatu jireenya isaa keessatti tasgabbii fi milkaa’ina guddaa argachuu danda’a. Yeroo baay’ee rakkoon nu mudatu irraa ka’uun, yaada keenya irratti xiyyeeffachuuf carraa hin argannu. Garuu, saayikoloojiin nu barsiisa akkamitti of hubachuu, of qajeelchuufi waliigala jireenya keenya fooyyessu dandeenyu.

Tokkoon tokkoon namaa seenaa, yaada fi sodaa mataa isaa qaba. Fakkeenyaaf, namni tokko haala qilleensaa irratti gammadu, kaan ammoo yeroo sanatti dhiphachaa jiraachuu danda’a. Kun hundi akkaataa sammuu keenya waan hubatameefidha. Namni of hubachuu jalqabe, carraa ofii guddisuu fi rakkoo of irraa furuuf mala gahaa qabaata. Kanaaf, of beekuun bu’uura jireenya bareedaa ti.

Haala jireenya keenya keessatti, wal-qunnamtii hawaasummaa baay’ee barbaachisaadha. Namni tokko yaada ofii ibsachuu danda’u, walitti dhufeenya gaarii qabaata. Saayikoloojiin nu barsiisa akkamitti wal dhaggeeffachuu, akkamitti wal hubachuu fi akkamitti walii galuu akka dandeenyu. Kana jechuun, haalli sammuu keenya qofa osoo hin taane, walitti dhufeenya keenyaan illee bifa ifaa qaba.

Dhiphinni, soda fi yaaddoon yeroo hedduu nu qunnamu. Garuu, saayikoloojiin ni agarsiisa akkamitti sodaa ofii keessatti furmaata argachuu dandeenyu. Fakkeenyaaf, hafuura fudhachuu fi gadhiisuu (breathing techniques) yookaan yaada gara fuulduraatti xiyyeeffachuun, tasgabbii sammuu fiduu danda’a. Namni akkasitti of gargaaru, rakkoo isaa xiqqeessuufi carraa jireenya gammachuu argachuu ni danda’a.

Xumura irratti, barnoonni saayikoloojii jireenya keenya keessatti ifa fakkaatu dha. Inni nu barsiisa of beekuu, namoota biroo hubachuu, fi akkamitti jireenya keenya keessatti nagaa fi gammachuu uumu dandeenyu. Yoo sammuu keenyaaf carraa kennine, jireenyi keenya bareeda, qajeelaa fi gammachuun guutamu danda’a.